Η κ. ΑΛΕΞΆΝΔΡΑ ΙΩΆΝΝΟΥ, ΠΑΡΟΥΣΙΆΖΕΙ ΤΟ ΒΙΒΛΊΟ: Μείναμε εμείς…! Σωτήρης Λ. Δημητρίου
Μείναμε εμείς…!
Σωτήρης Λ. Δημητρίου
Η ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ ΜΟΥ ΑΠΌ ΤΟ ΣΧΟΛΕΊΟ,
κ. ΑΛΕΞΆΝΔΡΑ ΙΩΆΝΝΟΥ, ΠΑΡΟΥΣΙΆΖΕΙ ΤΟ ΒΙΒΛΊΟ ΜΟΥ.
Η απομαγνητοφώνηση:
Θεσπρωτία: Η χώρα των Θεσπρωτών, όπως ορίζει ο Θουκυδίδης, περικλειόταν από τους ποταμούς Αχέροντα και Θύαμι, μέχρι την περιοχή των Χαόνων.
Η ιστορία της Θεσπρωτίας χάνεται στο βάθος των μυθικών χρόνων. Είναι γνωστή στον Όμηρο σαν «γαίη των Θεσπρωτών».
«Θεσπρωτών και Μολοσσών μετά τον κατακλυσμόν, ιστορούσι Φαέθοντα βασιλεύσαι πρώτον ένα των μετά Πελασγού παραγενομένων εις την Ήπειρον, ένιοι δε Δευκαλίωνα και Πύρραν». Σύμφωνα δηλαδή με τους αρχαίους συγγραφείς οι Θεσπρωτοί είμαστε απόγονοι των Πελασγών ή του Δευκαλίωνα και της Πύρρας, από τους οποίους γεννήθηκε ο Έλλην, ο γενάρχης των Ελλήνων.
- Αγία Μαρίνα (Κουσοβίτσα) 1780- 1944.
Κάθε ταξίδι και ένα καινούργιο ξεκίνημα, για να ταράξουμε την ακινησία των περασμένων, να φέρουμε κοντά μας τις σκέψεις ενός κόσμου άλλου, με τη σκέψη να κεντρίσουμε τη μνήμη.
Η μνήμη, είναι το κέντρο της ζωής, τα παλιά βιώματα δένονται με τις αναμνήσεις, τριγυρίζουν οι θύμησες των περασμένων…
Κύριες και Κύριοι,
Εκλεκτοί προσκεκλημένοι,
Βασισμένο σε πραγματικά γεγονότα, συνυφασμένα με την ιστορική παράδοση, το βιβλίο του μαθητή μου Σωτήρη Λ. Δημητρίου με απορρόφησε από την πρώτη στιγμή.
Τον ευχαριστώ, λοιπόν, για τη χαρά και την τιμή που μου έκανε, να είμαι σήμερα, εδώ, για να παρουσιάσω το πρώτο βιβλίο μαθητή μου.
Ο Σωτήρης, παρόλο που ακολούθησε την Τεχνική Εκπαίδευση, ξεχώριζε στον γραπτό λόγο, αρίστευε στην Έκθεση και την Ιστορία, δείχνοντας από τότε το δρόμο προς την γνώση.
Όταν ο άνθρωπος δημιουργεί εμπνέεται από δύο μεγάλες πηγές, από τη φύση και από την κοινωνία. Η τέχνη, η οποιαδήποτε μορφή τέχνης, καθρεπτίζει την κοινωνική ζωή και εκφράζει συγχρόνως τις συνθήκες που επικρατούν σε κάθε χρονική περίοδο.
Η τέχνη γεννήθηκε για να καλύπτει τις ψυχικές και κοινωνικές ανάγκες των ανθρώπων. Είναι λειτούργημα, είναι πάθος, είναι αγωνία, είναι οδύνη. Μας συγκλονίζει την ψυχή, μας φέρνει δάκρυα, θαυμασμό, αγανάκτηση και αφήνει αποτυπώματα στη συνείδησή μας.
Για να μπορεί όμως ένας συγγραφέας να γράφει και να εκφράζει αυτά που έχουν συσσωρευτεί μέσα του, δεν φτάνει μόνο το ταλέντο. Θα πρέπει να διαβάσει και να αποκτήσει γνώσεις.
Γι’ αυτό και ο Σωτήρης είναι αξιέπαινος!
Μπορεί να είχε από μαθητής την κλίση στην Έκθεση και την Ιστορία, όπως ανέφερα προηγουμένως, παρά τον καθημερινό όμως αγώνα της βιοπάλης, βρήκε τον χρόνο να διαβάσει, να μελετήσει πηγές, να αποκτήσει γνώσεις και να καλλιεργήσει την έφεσή του στη συγγραφή.
Το βιβλίο του Σωτήρη Δημητρίου, είναι η ιστορία του χωρίου του, της Αγίας Μαρίνας, δοσμένη σε μορφή ιστορίας και μυθοπλασίας, που πλήρωσε και αυτή, όπως και όλη η Θεσπρωτία, το τίμημα του αίματος και της οδύνης στους Τουρκαλβανούς κατακτητές.
Ο συγγραφέας, πλάθει χαρακτήρες, ήρωες και δημιουργεί έργα που μένουν στην μνήμη των αναγνωστών του. Ο συγγραφέας πολλές φορές στα έργα του, χρησιμοποιεί είτε δικά του βιώματα που αποκόμισε από τη ζωή, είτε βιώματα που του διηγήθηκαν οι δικοί του άνθρωποι.
Το βίωμα για το συγγραφέα είναι ότι η μαγιά, το προζύμι, για αυτόν που φτιάχνει ψωμί. Το βίωμα είναι η σφραγίδα, που πιστοποιεί το αληθινό έργο. Αν από το έργο λείπει το βίωμα, ίσως να μην έχει τη νοστιμιά, το άρωμα του ψωμιού, όταν βγαίνει από το φούρνο, γιατί θα είναι ψωμί χωρίς μαγιά…..
Γραμμένο σε γλώσσα ζωντανή, το ιστορικό μυθιστόρημα του Σωτήρη Δημητρίου βασίζεται πάνω στα βιώματα των δικών του ανθρώπων.
Με έντονα τα στοιχεία του αρβανίτικου ιδιώματος, που τα περισσότερα χωριά της περιοχής μιλούσαν, αναγκασμένα από τον ίδιο βάρβαρο κατακτητή, έφερε στη μνήμη μου ιστορίες παλιές.
Θύμησες και από το δικό μου χωριό, την Κρυόβρυση (Πέστανη) με κατέκλυσαν, όσο το διάβαζα, από τους δικούς μου προγόνους, που δοκιμάστηκαν και αυτοί σκληρά, δίνοντας τον δικό τους φόρο αίματος στον αγώνα κατά των Τουρκαλβανών, όπως και όλα τα άλλα αρβανιτοχώρια, που αναφέρονται στο συγκεκριμένο βιβλίο.
Με αδρές πινελιές, λιτά και συνάμα γλαφυρά προβάλλουν οι μορφές των Γιάν Τσάλη, Ντούκα, Πάσκο, Τάση, Κριεμάδη και όλων των άλλων ηρώων, ανδρών και γυναικών του ταπεινού χωριού που αντιστάθηκε με ψυχικό σθένος, υπέφερε, βασανίστηκε, έχασε ανθρώπους δικούς, σπίτια, περιουσίες, αλλά δεν υποχώρησε στη Θρησκεία και τον Εθνισμό του, μέσα στην πορεία της Ιστορίας.
Παρόλο που οι Αλβανοί Μπέηδες, τους ανάγκαζαν να μιλούν την αλβανική γλώσσα, να πληρώνουν φόρους, να αλλαξοπιστήσουν, με κάθε δόλιο τρόπο.
Μέσα στο βιβλίο άλλωστε, τονίζεται έντονα η ονομασία του Τουρκαλβανού, σαν συνώνυμο του πονηρού, του ανειλικρινούς, του μπαμπέση.
Έτσι λοιπόν ξεκινάει η διήγηση.
Ο Σκούμο Αγάς, από την Μαζαρακιά (ο Τούρκος) και ο Λιάλ Νάνος ο προεστός της Αγιά Μαρίνας (ο Έλληνας), ήτανε βλάμηδες. Αυτό δεν εμπόδισε τον Αγά, να στείλει τους μπράβους του και να διεκδικήσει φόρους απ’ τους κατοίκους του χωριού.
Δεν εμπόδισε όμως και εκείνους, απλούς κτηνοτρόφους και γεωργούς, που μάχονταν με τη φύση και την πέτρα στη σκληρή μάχη της επιβίωσης, να αντιδράσουν, πολεμώντας, με ξύλα, με πέτρες και με λιγοστά όπλα, άντρες, γυναίκες, γέροι και παιδιά, μη υποτασσόμενοι στους Τουρκαλβανούς κατακτητές, που λυμαίνονταν όλη τη Θεσπρωτία.
Δοκιμάζονται σκληρά και επανειλημμένα, το χωριό εγκαταλείπεται και καταστρέφεται, ξαναχτίζεται όμως και πάλι, με τα χέρια όσων λιγοστών επέστρεψαν και συνεχίζεται ο φόρος του αίματος, μέχρι το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Οι νεκροί αναφέρονται με τρόπο έντονο και συγκινητικό, για να θυμίζουν τον αγώνα για ελευθερία, ενός απλού χωριού της Θεσπρωτικής γης, της Αγίας Μαρίνας.
Η τέχνη είναι φώς, είναι ο ήλιος που φωτίζει τους ανθρώπους και ομορφαίνει τη ζωή τους. Είναι διαπιστωμένο πως το κάθε άτομο, δεν ικανοποιείται μόνο από τον τρόπο της δικής του ζωής. Επιθυμεί να ανακτήσει περισσότερες γνώσεις και εμπειρίες.
Ζούμε σε μια τεχνοκρατική και αντιπνευματική εποχή. Τα γράμματα δέχονται μια ακατανόητη πολεμική. Στην κυκλοφορία του βιβλίου ορθώνονται μια σειρά από εμπόδια. Αν ένα λαό θέλεις να τον αποκόψεις από τις ρίζες και τις μνήμες του, φρόντισε να τον κάνεις να μην διαβάζει.
Ο Σωτήρης όμως τόλμησε, σ’ αυτή τη δύσκολη εποχή για τα γράμματα. Και του αξίζουν συγχαρητήρια!
Κυρίες και Κύριοι,
Διαβάζοντας το βιβλίο, κρύβω τη συγκίνησή μου και τα βήματά μου πατούν με τονισμένη περηφάνια το Θεσπρωτικό χώμα σ’ αυτή την άκρη της Ελλάδας, αυτή τη γη που ο λαός της στην πορεία του χρόνου, μάχονταν, σφαγιάζονταν και θυσιάζονταν πληρώνοντας την έννοια του Έλληνα.
Εκείνοι έφυγαν. Μείναμε εμείς…!
Ας σεβαστούμε ο ένας τον άλλο, ας ειρηνέψουμε, ας ανταποκριθούμε στο αίτημά τους ότι θα ζήσουμε με τις παρακαταθήκες τους για ελευθερία.
Κι έρχονται στο νου τα λόγια του Σεφέρη απ’ τον «Τελευταίο Σταθμό»:
«Κι ά σου μιλώ με παραμύθια και παραβολές
είναι γιατί τ’ ακούς γλυκότερα, κι η φρίκη
δεν κουβεντιάζεται, γιατί είναι ζωντανή
γιατί είναι αμίλητη και προχωράει…
…Να μιλήσω για ήρωες, να μιλήσω για ήρωες…
…Οι ήρωες προχωρούν στα σκοτεινά».
Σ’ ευχαριστώ, Σωτήρη, γι αυτό το ιερό προσκύνημα, σ’ αυτό το χώρο που κάποτε συντελέστηκαν πράξεις ηθικού μεγαλείου.
Καλοτάξιδο το βιβλίο σου και καλή συνέχεια.
Όταν ο μαθητής, ξεπερνάει τον δάσκαλο!
Σας ευχαριστώ!
Σωτήρης Λ. Δημητρίου
Η ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ ΜΟΥ ΑΠΌ ΤΟ ΣΧΟΛΕΊΟ,
κ. ΑΛΕΞΆΝΔΡΑ ΙΩΆΝΝΟΥ, ΠΑΡΟΥΣΙΆΖΕΙ ΤΟ ΒΙΒΛΊΟ ΜΟΥ.
Η απομαγνητοφώνηση:
Θεσπρωτία: Η χώρα των Θεσπρωτών, όπως ορίζει ο Θουκυδίδης, περικλειόταν από τους ποταμούς Αχέροντα και Θύαμι, μέχρι την περιοχή των Χαόνων.
Η ιστορία της Θεσπρωτίας χάνεται στο βάθος των μυθικών χρόνων. Είναι γνωστή στον Όμηρο σαν «γαίη των Θεσπρωτών».
«Θεσπρωτών και Μολοσσών μετά τον κατακλυσμόν, ιστορούσι Φαέθοντα βασιλεύσαι πρώτον ένα των μετά Πελασγού παραγενομένων εις την Ήπειρον, ένιοι δε Δευκαλίωνα και Πύρραν». Σύμφωνα δηλαδή με τους αρχαίους συγγραφείς οι Θεσπρωτοί είμαστε απόγονοι των Πελασγών ή του Δευκαλίωνα και της Πύρρας, από τους οποίους γεννήθηκε ο Έλλην, ο γενάρχης των Ελλήνων.
- Αγία Μαρίνα (Κουσοβίτσα) 1780- 1944.
Κάθε ταξίδι και ένα καινούργιο ξεκίνημα, για να ταράξουμε την ακινησία των περασμένων, να φέρουμε κοντά μας τις σκέψεις ενός κόσμου άλλου, με τη σκέψη να κεντρίσουμε τη μνήμη.
Η μνήμη, είναι το κέντρο της ζωής, τα παλιά βιώματα δένονται με τις αναμνήσεις, τριγυρίζουν οι θύμησες των περασμένων…
Κύριες και Κύριοι,
Εκλεκτοί προσκεκλημένοι,
Βασισμένο σε πραγματικά γεγονότα, συνυφασμένα με την ιστορική παράδοση, το βιβλίο του μαθητή μου Σωτήρη Λ. Δημητρίου με απορρόφησε από την πρώτη στιγμή.
Τον ευχαριστώ, λοιπόν, για τη χαρά και την τιμή που μου έκανε, να είμαι σήμερα, εδώ, για να παρουσιάσω το πρώτο βιβλίο μαθητή μου.
Ο Σωτήρης, παρόλο που ακολούθησε την Τεχνική Εκπαίδευση, ξεχώριζε στον γραπτό λόγο, αρίστευε στην Έκθεση και την Ιστορία, δείχνοντας από τότε το δρόμο προς την γνώση.
Όταν ο άνθρωπος δημιουργεί εμπνέεται από δύο μεγάλες πηγές, από τη φύση και από την κοινωνία. Η τέχνη, η οποιαδήποτε μορφή τέχνης, καθρεπτίζει την κοινωνική ζωή και εκφράζει συγχρόνως τις συνθήκες που επικρατούν σε κάθε χρονική περίοδο.
Η τέχνη γεννήθηκε για να καλύπτει τις ψυχικές και κοινωνικές ανάγκες των ανθρώπων. Είναι λειτούργημα, είναι πάθος, είναι αγωνία, είναι οδύνη. Μας συγκλονίζει την ψυχή, μας φέρνει δάκρυα, θαυμασμό, αγανάκτηση και αφήνει αποτυπώματα στη συνείδησή μας.
Για να μπορεί όμως ένας συγγραφέας να γράφει και να εκφράζει αυτά που έχουν συσσωρευτεί μέσα του, δεν φτάνει μόνο το ταλέντο. Θα πρέπει να διαβάσει και να αποκτήσει γνώσεις.
Γι’ αυτό και ο Σωτήρης είναι αξιέπαινος!
Μπορεί να είχε από μαθητής την κλίση στην Έκθεση και την Ιστορία, όπως ανέφερα προηγουμένως, παρά τον καθημερινό όμως αγώνα της βιοπάλης, βρήκε τον χρόνο να διαβάσει, να μελετήσει πηγές, να αποκτήσει γνώσεις και να καλλιεργήσει την έφεσή του στη συγγραφή.
Το βιβλίο του Σωτήρη Δημητρίου, είναι η ιστορία του χωρίου του, της Αγίας Μαρίνας, δοσμένη σε μορφή ιστορίας και μυθοπλασίας, που πλήρωσε και αυτή, όπως και όλη η Θεσπρωτία, το τίμημα του αίματος και της οδύνης στους Τουρκαλβανούς κατακτητές.
Ο συγγραφέας, πλάθει χαρακτήρες, ήρωες και δημιουργεί έργα που μένουν στην μνήμη των αναγνωστών του. Ο συγγραφέας πολλές φορές στα έργα του, χρησιμοποιεί είτε δικά του βιώματα που αποκόμισε από τη ζωή, είτε βιώματα που του διηγήθηκαν οι δικοί του άνθρωποι.
Το βίωμα για το συγγραφέα είναι ότι η μαγιά, το προζύμι, για αυτόν που φτιάχνει ψωμί. Το βίωμα είναι η σφραγίδα, που πιστοποιεί το αληθινό έργο. Αν από το έργο λείπει το βίωμα, ίσως να μην έχει τη νοστιμιά, το άρωμα του ψωμιού, όταν βγαίνει από το φούρνο, γιατί θα είναι ψωμί χωρίς μαγιά…..
Γραμμένο σε γλώσσα ζωντανή, το ιστορικό μυθιστόρημα του Σωτήρη Δημητρίου βασίζεται πάνω στα βιώματα των δικών του ανθρώπων.
Με έντονα τα στοιχεία του αρβανίτικου ιδιώματος, που τα περισσότερα χωριά της περιοχής μιλούσαν, αναγκασμένα από τον ίδιο βάρβαρο κατακτητή, έφερε στη μνήμη μου ιστορίες παλιές.
Θύμησες και από το δικό μου χωριό, την Κρυόβρυση (Πέστανη) με κατέκλυσαν, όσο το διάβαζα, από τους δικούς μου προγόνους, που δοκιμάστηκαν και αυτοί σκληρά, δίνοντας τον δικό τους φόρο αίματος στον αγώνα κατά των Τουρκαλβανών, όπως και όλα τα άλλα αρβανιτοχώρια, που αναφέρονται στο συγκεκριμένο βιβλίο.
Με αδρές πινελιές, λιτά και συνάμα γλαφυρά προβάλλουν οι μορφές των Γιάν Τσάλη, Ντούκα, Πάσκο, Τάση, Κριεμάδη και όλων των άλλων ηρώων, ανδρών και γυναικών του ταπεινού χωριού που αντιστάθηκε με ψυχικό σθένος, υπέφερε, βασανίστηκε, έχασε ανθρώπους δικούς, σπίτια, περιουσίες, αλλά δεν υποχώρησε στη Θρησκεία και τον Εθνισμό του, μέσα στην πορεία της Ιστορίας.
Παρόλο που οι Αλβανοί Μπέηδες, τους ανάγκαζαν να μιλούν την αλβανική γλώσσα, να πληρώνουν φόρους, να αλλαξοπιστήσουν, με κάθε δόλιο τρόπο.
Μέσα στο βιβλίο άλλωστε, τονίζεται έντονα η ονομασία του Τουρκαλβανού, σαν συνώνυμο του πονηρού, του ανειλικρινούς, του μπαμπέση.
Έτσι λοιπόν ξεκινάει η διήγηση.
Ο Σκούμο Αγάς, από την Μαζαρακιά (ο Τούρκος) και ο Λιάλ Νάνος ο προεστός της Αγιά Μαρίνας (ο Έλληνας), ήτανε βλάμηδες. Αυτό δεν εμπόδισε τον Αγά, να στείλει τους μπράβους του και να διεκδικήσει φόρους απ’ τους κατοίκους του χωριού.
Δεν εμπόδισε όμως και εκείνους, απλούς κτηνοτρόφους και γεωργούς, που μάχονταν με τη φύση και την πέτρα στη σκληρή μάχη της επιβίωσης, να αντιδράσουν, πολεμώντας, με ξύλα, με πέτρες και με λιγοστά όπλα, άντρες, γυναίκες, γέροι και παιδιά, μη υποτασσόμενοι στους Τουρκαλβανούς κατακτητές, που λυμαίνονταν όλη τη Θεσπρωτία.
Δοκιμάζονται σκληρά και επανειλημμένα, το χωριό εγκαταλείπεται και καταστρέφεται, ξαναχτίζεται όμως και πάλι, με τα χέρια όσων λιγοστών επέστρεψαν και συνεχίζεται ο φόρος του αίματος, μέχρι το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Οι νεκροί αναφέρονται με τρόπο έντονο και συγκινητικό, για να θυμίζουν τον αγώνα για ελευθερία, ενός απλού χωριού της Θεσπρωτικής γης, της Αγίας Μαρίνας.
Η τέχνη είναι φώς, είναι ο ήλιος που φωτίζει τους ανθρώπους και ομορφαίνει τη ζωή τους. Είναι διαπιστωμένο πως το κάθε άτομο, δεν ικανοποιείται μόνο από τον τρόπο της δικής του ζωής. Επιθυμεί να ανακτήσει περισσότερες γνώσεις και εμπειρίες.
Ζούμε σε μια τεχνοκρατική και αντιπνευματική εποχή. Τα γράμματα δέχονται μια ακατανόητη πολεμική. Στην κυκλοφορία του βιβλίου ορθώνονται μια σειρά από εμπόδια. Αν ένα λαό θέλεις να τον αποκόψεις από τις ρίζες και τις μνήμες του, φρόντισε να τον κάνεις να μην διαβάζει.
Ο Σωτήρης όμως τόλμησε, σ’ αυτή τη δύσκολη εποχή για τα γράμματα. Και του αξίζουν συγχαρητήρια!
Κυρίες και Κύριοι,
Διαβάζοντας το βιβλίο, κρύβω τη συγκίνησή μου και τα βήματά μου πατούν με τονισμένη περηφάνια το Θεσπρωτικό χώμα σ’ αυτή την άκρη της Ελλάδας, αυτή τη γη που ο λαός της στην πορεία του χρόνου, μάχονταν, σφαγιάζονταν και θυσιάζονταν πληρώνοντας την έννοια του Έλληνα.
Εκείνοι έφυγαν. Μείναμε εμείς…!
Ας σεβαστούμε ο ένας τον άλλο, ας ειρηνέψουμε, ας ανταποκριθούμε στο αίτημά τους ότι θα ζήσουμε με τις παρακαταθήκες τους για ελευθερία.
Κι έρχονται στο νου τα λόγια του Σεφέρη απ’ τον «Τελευταίο Σταθμό»:
«Κι ά σου μιλώ με παραμύθια και παραβολές
είναι γιατί τ’ ακούς γλυκότερα, κι η φρίκη
δεν κουβεντιάζεται, γιατί είναι ζωντανή
γιατί είναι αμίλητη και προχωράει…
…Να μιλήσω για ήρωες, να μιλήσω για ήρωες…
…Οι ήρωες προχωρούν στα σκοτεινά».
Σ’ ευχαριστώ, Σωτήρη, γι αυτό το ιερό προσκύνημα, σ’ αυτό το χώρο που κάποτε συντελέστηκαν πράξεις ηθικού μεγαλείου.
Καλοτάξιδο το βιβλίο σου και καλή συνέχεια.
Όταν ο μαθητής, ξεπερνάει τον δάσκαλο!
Σας ευχαριστώ!
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου